Με αφορμή το συγκεκριμένο Νομοσχέδιο επιβάλλεται να συζητήσουμε για το τεράστιο θέμα των τραπεζών. Η κυβερνητική πλειοψηφία μας απηύθυνε το ερώτημα, εάν θέλουμε τράπεζες που δεν κερδίζουν.
Οι τράπεζες δεν είναι ευαγή ιδρύματα ούτε φιλανθρωπικές οργανώσεις, έχουν όμως διαχρονικά ένα ρόλο αναντικατάστατο στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Στην Ελλάδα από το 2008 μέχρι σήμερα στη συνείδηση της συντριπτικής πλειονότητας της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας, μικρομεσαίας και όχι μόνο, οι τράπεζες παραμένουν πρακτικά κλειστές, δεν μπορούν να τις πλησιάσουν παρά μόνο λίγοι.
Το ερώτημα, λοιπόν, στην Ελλάδα σήμερα είναι άλλο: γιατί οι τράπεζες δεν επιτελούν το βασικό τους ρόλο; Και, επιπλέον, θα αλλάξει κάτι με αυτό το Νομοσχέδιο; Προφανώς κάτι θα αλλάξει, δεν το αρνούμαστε και γι’ αυτό είμαστε θετικοί επί της αρχής. Η αλλαγή, όμως, θα είναι μικρή, καθώς είναι μονοψήφιο το ποσοστό της αγοράς που θα διεκδικήσει κατ’ αρχάς η νέα τράπεζα. Η στήριξή μας έχει να κάνει με το ότι πιστεύουμε στον 5ο πυλώνα και, επίσης, με κάτι πολύ βασικό.
Στα χαρτοφυλάκια των δύο τραπεζών που συγχωνεύονται, κυριαρχούν οι μικρομεσαίες καταθέσεις, το ίδιο ισχύει και στο πελατολόγιο. Κατά συνέπεια, η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα που είναι αποκλεισμένη από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, θα δει μια ορατή βελτίωση από τη νέα τράπεζα, η οποία μάλιστα θα είναι ελεύθερη βαρών. Ας είμαστε, όμως, ρεαλιστές, δεν πρόκειται να αλλάξει ριζικά η κατάσταση.
Ανακύπτει δε ένα κρίσιμο ερώτημα. Ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι η συγκεκριμένη τράπεζα δεν θα μετατραπεί στο 5ο μέλος του “κλαμπ” των τεσσάρων συστημικών τραπεζών; Δεν μπορεί να το εγγυηθεί κανένας. Μιλώντας για “κλαμπ” τεσσάρων συστημικών τραπεζών, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην υφιστάμενη απαράδεκτη κατάσταση. Είναι δυνατόν, οι τράπεζες να μην επιτελούν κατ’ ελάχιστον το ρόλο τους στον τομέα της οικονομικής και κατ’ επέκταση κοινωνικής ανάπτυξης; Είναι δυνατόν να τις παρακολουθούμε “με σταυρωμένα χέρια” να αθροίζουν κέρδη και να μοιράζουν διθυραμβικά μερίσματα από τις τρομερές διαφορές επιτοκίων χορήγησης και κατάθεσης;
Αυτή η κατάσταση δεν είναι αποδεκτή και θέλω να θέσω κάποια ζητήματα δίκην ερωτημάτων, αλλά και προτάσεων:Μήπως είναι καιρός να συζητήσουμε σοβαρά τη δημιουργία ενός δημόσιου πυλώνα στις τράπεζες που θα βοηθήσει, μεταξύ άλλων, στο ξεπέρασμα της σημερινής κατάστασης; Δεν μπορεί να μένουμε σ’ ένα διάλογο με όρους προ δεκαετίας, όπου ό,τι είχε δημόσιο χαρακτήρα στην οικονομία ήταν καταδικαστέο εξ ορισμού. Αν κοιτάξουμε γύρω μας τι γίνεται, θα δούμε ότι σε όλες, σχεδόν, τις ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει δημόσιος πυλώνας στον τραπεζικό τους τομέα.Μήπως πρέπει να ολοκληρώσουμε ένα θετικό βήμα που ήδη έχουμε κάνει; Αναφέρομαι στα μη τραπεζικά ιδρύματα, την καθιέρωση των οποίων και εμείς υπερψηφίσαμε, όπου ισχύει ένα από τα υψηλότερα όρια κεφαλαιακής επάρκειας για ανάλογους οργανισμούς συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η ενισχυμένη παρουσία μη τραπεζικών ιδρυμάτων με συγκεκριμένα τραπεζικά προϊόντα, όπως στεγαστικά δάνεια μικρής κλίμακας και εγγυητικές επιστολές, βελτιώνει τη σημερινή κατάσταση για ένα κομμάτι της αγοράς και της οικονομίας και πιέζει τις τράπεζες να λειτουργήσουν στοιχειωδώς ανταγωνιστικά. Μήπως πρέπει να δούμε μια πιο εμφατική συμμετοχή του δημοσίου στη νέα τράπεζα, ενδεχομένως με κάποιο εκτελεστικό μέλος στο Δ.Σ.; Όχι για να επιβλέπει ή να επιτηρεί, αλλά για να συνεργάζεται και να εγγυάται -όσο μπορεί- ότι δεν θα περιπέσει αυτή η τράπεζα -όπως ανέφερα λίγο πριν- σε μια κατάσταση όπως οι άλλες τέσσερις συστημικές τράπεζες.Μήπως πρέπει, για να προστατεύσουμε αυτήν την προσπάθειά, να αποκλείσουμε την πρόσβαση των συστημικών τραπεζών στο “Ηρακλής III”; Έχουν ήδη συνδεθεί με τα προγράμματα “Ηρακλής Ι” και “Ηρακλής ΙΙ”, με πολύ μεγάλο δημοσιονομικό κόστος, γιατί να μπουν και στο “Ηρακλής III” που θεσπίζεται για άλλες καταστάσεις για τις οποίες μέχρι τώρα δεν υπήρχε δυνατότητα;Μήπως πρέπει να γίνουν πιο συστηματικοί και στοχευμένοι οι έλεγχοι από την Επιτροπή Ανταγωνισμού στις ολιγοπωλιακές πρακτικές των συστημικών τραπεζών;
Εν κατακλείδι, είμαστε σε μια εποχή όπου η Κυβέρνηση μιλά πολύ συχνά για επιστροφή στην κανονικότητα. Είναι αναγκαίο να δούμε την κανονικότητα με τα μάτια της κοινωνίας, βάζοντας μπροστά τον πολίτη. Αυτή είναι η θέση μας και προσπαθούμε καθημερινά να την κάνουμε πράξη. Η κανονικότητα πρέπει να ισχύσει για όλους, όχι μόνο για τους ισχυρούς που αθροίζουν κέρδη, γιατί αυτό καταντά πια προκλητικό για την κοινωνία.
Αναλυτικότερα, μπορείτε να δείτε το video της ομιλίας εδώ: https://youtu.be/nHh3DtAug2c
Γράψτε μία απάντηση